Afgelopen week kondigde Schiphol aan dat het de vertrekbelasting vanaf volgend jaar met 41% zal verhogen. Luchtvaartmaatschappijen hebben aangegeven dat deze kosten te hoog zijn en onvermijdelijk zullen worden doorberekend aan de passagiers.
Aangezien de overheid vanaf 2025 nog steeds probeert om het aantal start en landingen op Schiphol willekeurig te beperken, wat betekent dit dan voor Nederlanders die gewoon op vakantie willen gaan?
Wat er gebeurt
Op donderdag, als een speciale Halloween-verrassing, kondigde de Royal Schiphol Group aan dat het de kosten voor luchtvaartmaatschappijen om vanaf de luchthaven te vertrekken, vanaf 2025 met 41% zal verhogen. Deze verhoging wordt gevolgd door nog eens 5% extra in 2026, met een twijfelachtige belofte van een verlaging van 7,5% in 2027.
Over drie jaar betekent dit een effectieve stijging van 37%, wat neerkomt op een gemiddelde kostenstijging van €15 per vertrekkende passagier in 2027.
Het nieuwe prijsmodel is bedoeld om de geluidsoverlast op de luchthaven te verminderen, waarbij luidere en minder efficiënte vliegtuigen relatief meer zullen betalen. Ook worden nachtvluchten zwaarder belast en kunnen deze afhankelijk van het type vliegtuig tussen de drie- en zesmaal zoveel kosten als dag vluchten.
Schiphol zegt dat het zijn tarieven moet verhogen vanwege de recente hoge inflatie en hoge rentestanden, en om de financiering te dekken voor een infrastructuurvernieuwing van €6 miljard op de luchthaven.
"Deze forse verhoging van de tarieven is noodzakelijk om te investeren in de gewenste kwaliteit en duurzaamheid op Schiphol. Dit om de dienstverlening aan luchtvaartmaatschappijen en passagiers te verbeteren en om fatsoenlijke arbeidsomstandigheden te bieden voor alle medewerkers op Schiphol," zei Robert Carsouw, CFO van Royal Schiphol Group, in een verklaring.
Luchtvaartmaatschappijen klagen echter dat deze stap volgt op een eerdere stijging van 40% in luchthavengelden over de afgelopen drie jaar, wat een zware klap is voor een sector die nog moeite heeft om te herstellen van de pandemie. Schiphol is nu al de duurste luchthaven voor vertrekkende vluchten in Europa, na London Heathrow.
Wat betekent dit voor passagiers?
Door de impact van Covid en een geleidelijke verhoging van de vertrekbelastingen op Schiphol zeggen luchtvaartmaatschappijen nu dat ze hun passagiers niet kunnen beschermen tegen een scherpe prijsstijging.
"Duurdere tickets zijn onvermijdelijk als je de luchthavengelden zo drastisch verhoogt," legde KLM-CEO Marjan Rintel uit.
"Dit is onredelijk en onverstandig. Onredelijk, omdat Schiphol alle kosten van tegenslagen en Covid-19 volledig op de luchtvaartmaatschappijen afwentelt. Onverstandig, omdat de luchthaven hiermee haar concurrentiepositie als internationaal knooppunt ondermijnt. Dit brengt risico’s met zich mee voor de hub. functie, de connectiviteit van Nederland en onze economie," aldus Rintel.
De Nederlandse luchtvaartorganisatie BARIN schat dat luchtvaartmaatschappijen die opereren vanaf Schiphol hun kosten jaarlijks met een half miljard euro zien stijgen. Dit zal budgetluchtvaartmaatschappijen onevenredig zwaar treffen, aangezien zij afhankelijk zijn van goedkopere nachtelijke vertrektijden om hun kosten laag te houden. De Britse prijsvechter Easy Jet verklaarde dat de prijsverhoging van Schiphol "middenklasse gezinnen direct in hun portemonnee zal raken."
Wat nu?
De aankondiging van Schiphol komt op een zeer ongunstig moment voor Nederlandse reizigers. In september bevestigde minister van Infrastructuur Barry Madlener de plannen van de regering om het aantal starts en landingen op Schiphol te beperken tot slechts 475.000 per jaar – een daling ten opzichte van meer dan 500.000 voor de pandemie. Onderzoek in opdracht van Red Schiphol heeft aangetoond dat vergelijkbare beperkingen kunnen leiden tot wel 25% hogere ticketprijzen voor langeafstandsvluchten.
Madlener heeft ook aangegeven dat hij het aantal nachtvluchten wil beperken tot slechts 27.000 per jaar, wat opnieuw een klap is voor budget luchtvaartmaatschappijen waar duizenden Nederlandse gezinnen op vertrouwen voor vakanties of familiebezoeken. Uit een recente peiling van Motivaction blijkt dat 65% van de Nederlanders zich ernstig zorgen maakt dat vliegen binnenkort “alleen nog voor de rijken” zal zijn.
In bredere zin zullen de plannen van Schiphol echter een enorme misser zijn, zowel voor de luchthaven als voor de Nederlandse luchtvaartsector in het algemeen. BARIN-voorzitter Marnix Fruitema waarschuwde dat passagiers, geconfronteerd met hogere tarieven, waarschijnlijk zullen overstappen naar goedkopere buitenlandse luchthavens zoals Düsseldorf of Parijs. Luchtvaartmaatschappijen – met uitzondering van KLM, dat aan Schiphol gebonden is – zullen waarschijnlijk volgen, wat een belangrijke bron van belastinginkomsten wegneemt en de internationale connectiviteit van Nederland vermindert.
Voor de pandemie droeg de luchtvaartsector €22 miljard bij aan de Nederlandse economie. KLM heeft moeite om weer winstgevend te worden na een verlies van €7,1 miljard in 2021.
Nu Schiphol en de Nederlandse luchtvaartmaatschappijen duidelijk in financiële moeilijkheden verkeren, is het zeker niet het moment voor de overheid om willekeurige beperkingen op te leggen aan de operaties van de luchthaven. Vooral omdat dit de Nederlandse belastingbetaler en reiziger met de kosten opzadelt.
Comments